Καμίας χώρας της Μεσογείου η ιστορική μοίρα δεν συνδέθηκε τόσο πολύ με τη θάλασσα όσο της Ελλάδας. Σχεδόν όπου και να σταθείς στον ελλαδικό χώρο την αγναντεύεις, διαισθάνεσαι την ύπαρξή της, νιώθεις την ανάγκη να τη δαμάσεις. Από τα πανάρχαια νεολιθικά χρόνια μικρές σχεδίες διασχίζουν τις ελληνικές θάλασσες για να μεταφέρουν οψιανό από τη Μήλο για τις ανάγκες των προϊστορικών κατοίκων του Αιγαίου και, αργότερα, για τη μεταφορά τροφίμων, ζώων, μετάλλων. Δεν υπάρχει ζωή χωρίς τη θάλασσα, επικοινωνία χωρίς πλοίο. Οι σημαντικότερες φάσεις του ελληνικού πολιτισμού συνδέονται με υπερπόντιες εξερευνήσεις και εκστρατείες: Οι εμπορικές συναλλαγές των Μυκηναίων με την ανατολική και την κεντρική Μεσόγειο, αποικισμός της Κύπρου, στα ιστορικά χρόνια η ίδρυση των ελληνικών αποικιών της Κάτω Ιταλίας αλλά και στην ανατολική Μεσόγειο.
Οι εμπορικές συναλλαγές, οι διακινήσεις των ανθρώπων της τέχνης και τους πνεύματος, ειδών και ιδεών, η κατατρόπωση των εχθρών, όλα συνδέονται με το πλοίο. Τα ομηρικά έπη ψάλλουν την υπερπόντια εξόρμηση των Ελλήνων στην Τροία και οι περιπλανήσεις του Οδυσσέα μπορούν να χαρακτηριστούν ως η συνιστάμενη της ζωής του Έλληνα όλων των εποχών. Το πλοίο, εμπορικό ή πολεμικό, παριστάνεται στην αρχαία αγγειογραφία, στην κοροπλαστική, στη μεταλλοτεχνία, στη σφραγιδογλυφία. Δεν λείπει από τις βυζαντινές τοιχογραφίες και τη λαϊκή τέχνημ ούτε από τις σύγχρονες καλλιτεχνικές δημιουργίες των Ελλήνων.